Marie Curie Kimdir? Hayatı ve Çalışmaları

Karşılaştığı tüm zorluklara rağmen yılmadan bilim uğruna mücadele eden Polonyalı-Fransız fizikçi ve kimyager Marie Curie, bugüne yön veren çalışmaları ve geriye bıraktığı iki Nobel Ödülü’nün de aralarında bulunduğu sayısız ödül ile bilim tarihinin en önemli isimlerinden biridir.

Sahip olduğu dehayı çocukluk yıllarından bu yana ortaya koyan Marie Curie, karşısına çıkan ekonomik zorluklar ve kadın olmasından dolayı karşılaştığı ayrımcılığa göğüs gererek Radyoaktivite kavramı başta olmak üzere bilim dünyasına yaptığı katkılar ile tarihe geçmeyi başarmıştır.

Gelin, Marie Curie’nin başarılarla dolu ilham verici hayat hikayesine yakından bakalım.

Marie Curie Hayatı: Bilim Dünyasında Bir Öncü

Polonya’nın Varşova kentinde öğretmen bir baba ve okul müdürü bir annenin kızı olarak dünyaya gelen Marie Sklodowska, ailesinin kısıtlı imkanlarına rağmen eğitime önem vermeleri nedeniyle eğitim hayatını belirli bir noktaya kadar başarıyla sürdürmüştür. Ancak Polonya’da o yıllarda kadınların üniversite eğitimine izin verilmemesi Marie Sklodowska’nın karşılaştığı ilk engellerden biriydi. Universytet Latajacy yani Uçan Üniversite olarak adlandırılan sürekli olarak farklı konularda dersler veren bir yapılanma sayesinde bilimsel eğitiminin temellerini oluşturabildi.

Bilime olan ilgisi, karşılaştığı engelleri aşmasında en büyük desteği sağlıyordu. 1891 yılında tüm ekonomik imkanlarını zorlayarak Paris’e Sorbonne Üniversitesi’nde eğitim almaya gitti. Burada matematik ve fizik alanında iki derece alan Marie Sklodowska, hayatının en önemli çalışmalarında ona eşlik edecek olan Pierre Curie ile tanıştı ve evlendi. Henri Becquerel’in çalışmalarını oldukça ilgi çekici bulan Marie Curie kendi çalışmalarını da Becquerel’in alanı üzerine yoğunlaştırdı. Bu çalışmalarda ona eşlik eden eşi Pierre Curie ile birlikte radyoaktivite olarak adlandırılan olguyu ortaya koydular. Çalışmaları Curie çiftine ve Henri Becquerel’e 1903 yılında Nobel Fizik Ödülü’nü getirdi. Sonraki yıllarda gerçekleştirdiği çalışmalar ise Marie Curie’nin 1911 yılında ikinci Nobel Ödülü’ne layık görülmesini sağladı.

1914 yılında Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla birlikte Marie Curie’nin çalışmaları da farklı bir alana yöneldi. Geliştirdiği Küçük Curie’ler olarak adlandırılan taşınabilir X-ray cihazları sayesinde yüzlerce yaralı askerin doğru tedavi ile kurtarılmasını sağladı. Savaşın sona ermesiyle birlikte radyum üzerine araştırmalara öncülük etmek adına enstitü kurulması ve fon toplanması gibi çeşitli çalışmalara öncelik verdi.

Marie Curie Neyi Buldu? Radyoaktivite Çalışmaları

Marie Curie’nin bilime olan ilgisi çocukluk yıllarından bu yana devam ediyordu. Ancak onun tanıdığımız Marie Curie olmasında en önemli rol oynayan nokta ise Henri Becquerel’in çalışmaları olmuştur. Henri Becquerel’in uranyum’un, Wilhelm Conrad Röntgen’in bulduğu X ışınlarından farklı olarak daha zayıf ışınlar yaydığı yönündeki keşfi, Marie Curie için son derece ilgi çekiciydi. Becquerel’in çalışmalarını çok daha ileriye taşıyan Marie Curie, uranyumun biçimi ve durumu ne olursa olsun sabit bir şekilde ışın yaydığını kanıtladı. Ortaya koyduğu bu fenomeni ise radyoaktivite olarak isimlendirdi.

Marie Curie Yaptığı Çalışmalar ve Bilimsel Keşifleri

Radyoaktivite keşfi, bilim dünyasında ses getiren Marie Curie, sonraki çalışmalarına eşi Pierre Curie ile beraber devam etti. Pitchblende olarak bilinen uraninit üzerinde çalışan ikili bu mineral içerisinde henüz keşfedilmemiş bir radyoaktif element olduğunu keşfetti. 1898 yılında keşfettikleri bu elemente, Marie Curie’nin memleketi Polonya’dan etkilenerek polonyum adını verdiler. Ancak sonrasında pitchblende içerisinde oldukça küçük bir oranda güçlü bir radyoaktif elementin daha olduğunu tespit ettiler ve yoğun çalışma sonucunda 1902 yılında bir desigram saf radyum üretmeyi başardılar.

Birinci Dünya Savaşı boyunca Marie Curie, kızı Irene ile birlikte mobil radyoloji üniteleri ile yaralı askerlerin tedavisine yardımcı olmuştur. Savaş sonrasında ise Radyum Enstitüsü çatısı altında radyoaktif maddelerin kimyası ve söz konusu bu maddelerin tıbbi alanda kullanımı üzerine çalışmalar yürütmüştür. Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere birçok ülkeyi ziyaret ederek konferanslar veren Marie Curie, birçok başarısıyla birlikte dünyanın en ünlü bilim insanlarından biriydi.

Marie Curie Tarafından Kazanılan Ödüller

Gerçekleştirdiği çalışmalar ve elde ettiği başarılar neticesinde Marie Curie, adını bilim tarihine altın harflerle yazdıran bir bilim insanlarından olmayı başardı. Yaşamı boyunca bu başarıları birçok madalya ve ödül ile de taçlandırıldı. Birçok alanda ilkler ile anılan Marie Curie, bu başarısını aldığı ödüller söz konusu olduğunda da sürdüren isimlerdendir. Marie Curie tarafından kazanılan ödüller arasında Davy Madalyası, Matteucci Madalyası, Elliott Cresson Madalyası gibi birçok prestijli madalyanın yanı sıra Nobel Ödülleri yer alır.

Marie Curie, çalışmaları neticesinde 1903 yılının Aralık ayında İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen Nobel Fizik Ödülü’ne layık görüldü. Profesör Henri Becquerel ve eşi Pierre Curie ile ödülü paylaşan Marie Curie, Nobel Ödülü alan ilk kadın olarak tarihe geçti. Radyasyon fenomenleri üzerine gerçekleştirdikleri ortak çalışmalar neticesinde elde ettiği bu başarı Marie Curie’nin için ilk olsa da son olmadı.

Eşi Pierre Curie’nin talihsiz bir kaza sonucu hayatını kaybetmesinin ardından Marie Curie, hayatı boyunca karşılaştığı zorluklardan bir yenisiyle daha karşılaşmış olur. Ancak her ne kadar yıkılmış olsa da mesleğine olan sevgisi ayakta durmasına destek oldu. Saf radyumun izolasyonu konusunda elde ettiği başarıdan dolayı, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından Nobel Kimya Ödülü  ile onurlandırıldı. Bu ödül sayesinde Nobel Ödülü kazanan ilk kadın olan Marie Curie, aynı zamanda iki Nobel Ödülü kazanan ilk kişi oldu. Bugün hala iki farklı alanda Nobel Ödülü almaya hak kazanan iki kişiden biridir.

Curie ailesi için Nobel Ödülü kazanmanın bir aile geleneğine dönüştüğü söylenebilir. Çiftin kızları Irene Joliot-Curie, annesinin çalışmalarını sürdürmeye devam eder ve eşi Frederick Joliot-Curie ile birlikte “yapay radyoaktivite” keşifleri nedeniyle 1935 yılında Nobel Kimya Ödülü kazanırlar. Irene ve Frederick Joliot-Curie’nin Marie-Pierre Curie çiftinden sonra Nobel Ödülü kazanan ikinci evli çift olduğunu da not düşmek gerekir. Böylelikle Curie ailesinin kazandığı Nobel Ödülü sayısı da toplamda beşe çıkmış oldu.

Marie Curie'nin Nükleer Enerji Gelişimine Katkıları

Marie Curie yaptığı çalışmalar ile bilim ve teknolojinin bugünkü bulunduğu noktaya gelmesinde etkili bir rol oynamıştır. Eşi Pierre Curie ve Henri Becquerel ile birlikte radyoaktivite üzerine çalışmaları, radyum ve polonyum keşifleri birçok farklı bilimsel gelişmenin de önünü açmıştır. Marie Curie’nin bilimsel çalışmaları, atomun yapısının anlaşılması, kanser tedavisinde radyasyondan etkin bir şekilde faydalanılması ve nükleer enerjinin kullanılması gibi pek çok farklı gelişmenin temelini oluşturdu.. Çalışmaları sayesinde kendisinden sonraki bilim insanlarına adeta yol gösteren Marie Curie sayesinde bugün nükleer enerji nedir sorusuna kolaylıkla yanıt verilebiliyor.

Marie Curie Neden Öldü? Bilime Adanmış Bir Hayat

Gerçekleştirdiği çalışmalar bilim dünyasında çığır açarken ve Marie Curie’ye başarıyı getirirken aynı zamanda sağlığına da zarar veriyordu. Marie ve Pierre Curie çifti radyoaktivitenin sağlıkları üzerindeki olumsuz etkilerini fark etmeye başlamış olsa da henüz o yıllarda radyasyon nedir sorusuna yanıt verilebilse de insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri tam olarak bilinmiyordu. Hayatının büyük bir bölümünü radyoaktif elementler ve X-ışınları üzerinde çalışmaya adayan Marie Curie, 1934 yılında 66 yaşındayken aplastik anemi nedeniyle hayatını kaybetti. Ancak Marie Curie neden öldü? sorusu bugün hala bilim çevreleri tarafından merakla araştırılan konulardan biri olmayı sürdürür. Ölümünden sonraki yıllarda yaşarken ölümcül seviyede radyuma maruz kalmış olamayacağı kanısına varıldı. Hastalığının temel nedeninin Birinci Dünya Savaşı sırasında yaralı askerlere röntgen çekerken yoğun X-ışınına maruz kalmış olması gösteriliyor.

Marie Curie’nin bilime olan tutkusu karşılaştığı tüm engelleri aşması için güç sağlarken geride başarılarla dolu bir hayat hikayesi ve milyonların hayatını etkileyen çalışmalar bırakmasını sağladı. Marie Curie ve tarihe adını yazdırmış diğer bilim insanlarının hayat hikayelerine, çalışmalarına yer verdiğimiz diğer içeriklerimize göz atmayı unutmayın.